W woj. śląskim powstaną trzy Centra Integracji Cudzoziemców, w tym jedno w Katowicach. “To nie będą żadne obozy dla uchodźców”

Na początku 2025 roku w Katowicach, a także w Bielsku-Białej i Częstochowie, zostaną uruchomione Centra Integracji Cudzoziemców. Wbrew temu, co wyobraża sobie wiele osób, nie będą to miejsca stacjonarnego pobytu nielegalnych imigrantów. W ogólnopolskim projekcie chodzi o stworzenie miejsc, gdzie obcokrajowcy będą mogli podszkolić język polski, czy skorzystać z pomocy psychologicznej lub prawnej.

Od jakiegoś czasu hasło “Centra Integracji Cudzoziemców” budzi duże kontrowersje. Wiele osób myśli, że chodzi o obozy lub inne miejsca stałego pobytu nielegalnych imigrantów, głównie ciemnoskórych. Rzeczywistość wygląda jednak zupełnie inaczej. Chodzi o stworzenie cudzoziemcom, głównie tym, którzy przebywają w Polsce legalnie, warunków do lepszej integracji. Jak tłumaczy Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, opracowano model integracji cudzoziemców w Polsce, w ramach którego powstały w dwóch województwach (łódzkie i opolskie) Centra Integracji Cudzoziemców (CIC). Teraz tym programem zostanie objęty cały kraj.

Pieniądze na ten cel pochodzą w zdecydowanej większości z Unii Europejskiej, a aplikowały o nie w ramach ograniczonego naboru urzędy marszałkowskie, których partnerem są wojewodowie i wybrane instytucje publiczne lub organizacje pozarządowe.

Założenie jest takie, że CIC to przestrzeń oferująca wiele usług publicznych w jednym miejscu w oparciu o współpracę  administracji samorządowej, rządowej i organizacji społecznych. Działalność CIC będzie opierać się na bezpośredniej pomocy cudzoziemcom w rozwiązywaniu problemów związanych z adaptacją w Polsce.

Katalog działań, jakie przewidywane są w CIC obejmuje 11 zagadnień:

– nauka języka polskiego stacjonarnie i on-line na poziomie A1/A2, w tym dla dzieci;

– punkt informacyjno-doradczy zapewniający konsultacje ogólne, w tym z zakresu załatwiania spraw administracyjnych, spraw rodzinnych i meldunkowych, dostępu do opieki zdrowotnej, nauki, wynajmu mieszkań;

– opieka psychologiczna dla dzieci;

– wsparcie w zakresie legalizacji pobytu;

– wsparcie prawne w zakresie zatrudnienia i praw pracowniczych zapewniane przez radcę prawnego;

– kurs adaptacyjno/orientacyjny;

– przeciwdziałanie przemocy domowej;

– przeciwdziałanie handlowi ludźmi;

– szkolenia dla pracowników oświaty, administracji publicznej oraz personelu projektu z zakresu integracji i pracy ze społeczeństwem wielokulturowym;

– działania mające na celu wsparcie współpracy organów administracji publicznej świadczących usługi i wsparcie dla obywateli państw trzecich. Działania te mogą również obejmować inne podmioty ważne dla realizacji tych usług i wsparcia;

– strona internetowa i konta w mediach społecznościowych informujące o działaniach projektowych CIC i promujące wsparcie, służące rekrutacji na poszczególne wydarzenia.

Koordynatorem i liderem projektu w woj. śląskim jest Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach, a podmiotem “wykonawczym” Śląskie Konsorcjum Caritas (Caritas Archidiecezji Katowickiej, Caritas Diecezji Gliwickiej, Caritas Diecezji Bielsko-Żywieckiej, Instytut Społecznego Rozwoju sp. z o.o.).

Budżet na realizację projektu wynosi 40 084 444,44 zł, z czego dofinansowanie unijne stanowi 90% (36 076 000,00 zł), a wkład własny z budżetu województwa – 10%  (4 008 444,44 zł).

W Katowicach i Bielsku-Białej CIC mają się mieścić w lokalizacjach wskazanych przez Caritas, w Częstochowie w filii Wojewódzkiego Urzędu Pracy. To właśnie Śląskie Konsorcjum Caritas będzie miało do wydania najwięcej pieniędzy, bo 27 500 000 zł. Do dyspozycji wojewody będzie 5 402 324,22 zł, a WUP – 7 182 120,22 zł.

CIC miały zostać uruchomione 1 stycznia 2025 roku, ale ten termin może się przesunąć, bo WUP nie podpisał jeszcze umowy ze Śląskim Konsorcjum Caritas. Wszystkie wymienione wyżej działania mają być realizowane do 30.06.2029 roku.

Jak mówi Arkadiusz Kaczor, rzecznik prasowy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach, wokół Centrów Integracji Cudzoziemców krąży wiele mitów i nieprawdziwych wyobrażeń. – Po pierwsze i najważniejsze, to nie będą żadne obozy czy inne tego typu miejsca pobytu nielegalnych imigrantów. Wręcz przeciwnie, chodzi o stworzenie miejsc, gdzie cudzoziemcy, którzy już przebywają w Polsce legalnie (choć z CIC będą mogły skorzystać również osoby, które dopiero starają się zalegalizować swój pobyt w Polsce – przyp. red.), będą mogli uzyskać pomoc w zakresie wielu spraw niezbędnych do funkcjonowania w naszym kraju, od nauki języka polskiego zaczynając. W ramach tego projektu nie powstaną żadne nowe budynki i nikt w nich nie będzie mieszkał. Będą to po prostu punkty pomocowe dla obcokrajowców, zapewne głównie Ukraińców, bo ich jest w naszym kraju najwięcej.

Jak dodaje, takie działania, jak te, które zakłada program CIC, niektóre miasta podejmowały już na własną rękę, kiedy do Polski napłynęły setki tysięcy uchodźców z Ukrainy.

W woj. śląskim z programu ma skorzystać maksymalnie 7000 osób.

Grzegorz Żądło