Sen uchodzi za jeden z filarów zdrowia fizycznego i psychicznego, dlatego od lat budzi ogromne zainteresowanie naukowców. W objęciach Morfeusza spędzamy nawet ⅓ swojego życia, dlatego warto poznać procesy, jakie zachodzą podczas nocnego wypoczynku. Wywierają one ogromny wpływ nie tylko na nasz mózg, ale też mięśnie, układ odpornościowy i metabolizm. Już dziś wyrusz z nami w fascynującą podróż, podczas której zgłębisz tajemnice snu i zrozumiesz, dlaczego warto zadbać o jego jakość!
Rola snu w regeneracji organizmu
Sen przez wiele osób bywa lekceważony, zupełnie niesłusznie, ponieważ wywiera ogromny wpływ na naszą kondycję psychiczną i fizyczną. Podczas niego zachodzą procesy regeneracyjne, które obejmują wszystkie rodzaje komórek. Umożliwiają tym samym ich prawidłowe funkcjonowanie.
Gdy odpływamy w objęcia Morfeusza i znajdujemy się w fazie NREM, czyli snu głębokiego, obserwuje się naprawę tkanek i komórek. Wspomniany proces zachodzi, ponieważ organizm wydziela hormon wzrostu. Przyczynia się on do regeneracji tkanek, w tym mięśni.
Osoby, które dbają o odpowiednią ilość i jakość snu, rzadziej zapadają na chorobę Alzheimera. Gdy przebywamy w objęciach Morfeusza, dochodzi do aktywacji układu glimfatycznego. Wspomniany system ma za zadanie usuwać z mózgu szkodliwe produkty przemiany materii. Jedną z niezwykle groźnych toksyn jest beta-amyloid, którego odkładanie przyczynia się do rozwoju chorób otępiennych.
Kiedy śpisz, w Twoim organizmie obserwuje się regulację hormonalną. Sen oddziałuje na oś podwzgórze-przysadka-nadnercza, która odgrywa kluczową rolę w aktywacji reakcji stresowej. Podczas nocnego wypoczynku obserwuje się spadek stężenia kortyzolu, którego wysoki poziom może powodować problemy z płodnością.
Chcesz zadbać o profilaktykę chorób sercowo-naczyniowych? Poświęcaj odpowiednią ilość czasu na sen. Osoby, które wystarczająco długo śpią mają niższe ciśnienie krwi, tętno i aktywność współczulnego układu nerwowego. Ten ostatni odpowiada za uruchomienie ewolucyjnego mechanizmu uciekaj albo walcz.
Jeśli chcesz zadbać o zdrowy i regenerujący sen, zwróć uwagę na materac. Katowice zapewniają dostęp do najwyższej jakości produktów, które różnią się właściwościami po to, abyś mógł dopasować je do swoich potrzeb. Sprawdź ofertę salonu materacy ExpertSnu Katowice
Fazy snu REM i NREM – co się w nich dzieje?
Twój sen składa się z dwóch głównych faz – REM i NREM. Każda z nich ma swoją specyfikę i jest potrzebna organizmowi, aby ten prawidłowo funkcjonował.
Faza NREM zachodzi jako pierwsza. Szacuje się, że stanowi 75-80% całkowitego czasu nocnego wypoczynku. Można ją podzielić na 4 kluczowe etapy, które mają odmienną specyfikę.
Etap 1. Sen płytki
Znajdujemy się podczas niego na granicy jawy i snu, stopniowo odpływając w objęcia Morfeusza. Sprawia to, że nasze mięśnie zaczynają się rozluźniać. Towarzyszy temu spadek tętna i spowolnienie oddechu. Wiele osób doświadcza specyficznych doznań. Obserwuje się u nich krótkie skurcze mięśni i wrażenie spadania.
Etap 2. Sen lekki
Temperatura naszego ciała stopniowo się obniża. Jednocześnie rytm serca i oddech ulega wyrównaniu. Wspomniany etap stanowi połowę całkowitego czasu snu.
Etap 3. i 4. Sen głęboki i sen wolnofalowy
Wspomniane etapy odgrywają kluczową rolę z punktu widzenia regeneracji organizmu. Podczas nich powstaje hormon wzrostu, któremu zawdzięczamy naprawę tkanek i odnowę komórkową. Ponadto w trakcie omawianych etapów zachodzą procesy odpornościowe. Nasze ciało porusza się w minimalnym stopniu, a świadomość otoczenia pozostaje całkowicie wyłączona. Specjaliści podkreślają, że sen głęboki jest niezbędny dla fizycznej regeneracji i zapamiętywania informacji.
Faza REM stanowi 20-25% całkowitego czasu snu. Naukowcy zauważyli, że występuje cyklicznie po fazie NREM. Uchodzi za najbardziej aktywny okres nocnego wypoczynku. Podczas niego obserwuje się szybkie ruchy gałek ocznych pod zamkniętymi powiekami. W fazie REM mamy najbardziej żywe i intensywne sny. Abyśmy nie wykonywali ruchów zgodnych z ich treścią, np. nie kopali, nie drapali się po twarzy etc., następuje paraliż mięśniowy. Dzięki temu, że większość mięśni szkieletowych pozostaje unieruchomiona, możemy bezpiecznie śnić. Faza REM charakteryzuje się tym, że serce i oddech przyspieszają. Jednocześnie wzrasta ciśnienie krwi i temperatura ciała. Podczas szybkiego ruchu gałek ocznych zachodzą procesy poznawcze. Obejmują one zapamiętywanie, uczenie się i przetwarzanie emocji.
Zarówno faza REM, jak i NREM wspiera Twój szeroko rozumiany dobrostan. Każda z nich ma jednak do odegrania inną rolę. Jeśli chcesz wspomóc zdrowy sen w sposób kompleksowy, odwiedź sklep z materacami. Katowice to miasto, w którym znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz: expertsnu.pl
Procesy zachodzące w organizmie podczas snu – regeneracja i konsolidacja pamięci
Czy wiesz, że funkcjonowanie Twojego mózgu i ogólny stan psychiczny zależą od snu? Podczas nocnego wypoczynku zachodzą ważne procesy, takie jak regeneracja i konsolidacja pamięci. Gdy przebywamy w objęciach Morfeusza, mózg przetwarza informacje, które napłynęły do niego w ciągu dnia. Sen ułatwia zatem uczenie się i zapamiętywanie.
Naukowcy odkryli, że w fazie snu NREM Twoje wspomnienia są przenoszone z hipokampu (tymczasowego magazynu) do bardziej stabilnych struktur w korze mózgowej.
Gdy śpisz, Twój mózg odtwarza wzorce aktywności neuronów, które zostały uruchomione w ciągu dnia. Pomaga tym samym utrwalić ślady pamięciowe.
Nocny wypoczynek przyczynia się do odzyskania równowagi hormonalnej. Spada wówczas stężenie noradrenaliny, przez co możliwe staje się tworzenie trwałych wspomnień i przetwarzanie emocji.
Cierpiąc na deficyt snu, gorzej radzisz sobie z nauką i zapamiętywaniem nowych informacji. Jeśli przygotowujesz się do egzaminu, nie powtarzaj materiału do późna, lecz zadbaj o nocny wypoczynek. Dzięki temu łatwiej przywołasz z pamięci zdobyte informacje.
Jednocześnie podczas snu obserwuje się usuwanie zbędnych połączeń neuronalnych, które powstały w ciągu dnia. Przekłada się to na lepszą efektywność działania mózgu i wzmocnienie istotnych wspomnień.
Zaburzenia snu to problem, którego nie należy lekceważyć, ponieważ przyczyniają się do problemów z koncentracją i trudności w zapamiętywaniu. Ponadto zwiększają ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, ponieważ toksyczny beta-amyloid nie jest na bieżąco usuwany. Zauważono też, że u osób, które cierpią na chroniczny brak snu, hipokamp funkcjonuje gorzej, co utrudnia tworzenie nowych wspomnień.
Jak długość snu wpływa na zdrowie? Wpływ na odporność i metabolizm
Jeśli cierpisz na deficyt snu, istnieje większe ryzyko, że rozwinie się u Ciebie nadwaga lub otyłość. Naukowcy zauważyli, że zbyt krótki nocny wypoczynek przyczynia się do zaburzeń hormonalnych. Powoduje spadek leptyny, czyli hormonu sytości, jednocześnie skutkuje wzrostem greliny (hormonu głodu). Wyjaśnia to, dlaczego osoby niewyspane tak często sięgają po niezdrowe i wysokokaloryczne przekąski, co sprzyja odkładaniu tkanki tłuszczowej.
Jeśli występuje u Ciebie niedobór snu, to wrażliwość na insulinę ulega zmniejszeniu. W rezultacie Twój organizm przestaje efektywnie przetwarzać glukozę, co sprzyja rozwojowi insulinooporności. W jej przebiegu obserwuje się odkładanie tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha, co przekłada się na przyrost masy ciała.
Wykazano, że podczas fazy NREM, gdy zachodzą intensywne procesy regeneracyjne i odpornościowe, organizm spala spore ilości kalorii. Deficyt snu sprzyja zatem nadwadze, gdyż spowolnieniu ulegają procesy metaboliczne.
Jeśli masz za sobą źle przespaną noc, Twój poziom energii jest niski. W rezultacie brakuje Ci sił i motywacji do aktywności fizycznej. Deficyt ruchu zaś przekłada się na gorsze spalanie kalorii i odkładanie tkanki tłuszczowej.
Nocny wypoczynek to czas, kiedy intensywne procesy odpornościowe przyczyniają się do zwalczania potencjalnych patogenów i komórek nowotworowych. Sen wspiera produkcję limfocytów T, które chronią nas przed zakażeniami. Osoby, które cierpią na jego deficyt, łatwiej zapadają na infekcje i częściej zmagają się ze stanem zapalnym.
Dlaczego sen jest kluczowy dla zdrowia? Podsumowanie
Dbając o odpowiednią ilość i jakość snu, wspierasz swoje zdrowie psychiczne, fizyczne i emocjonalne. Gdy śpisz, Twój organizm regeneruje się, wzmacnia układ odpornościowy i konsoliduje wspomnienia. Deficyt snu ma daleko idące konsekwencje. Zwiększa ryzyko cukrzycy, otyłości, chorób serca, depresji i problemów z koncentracją. Przeznaczając na sen odpowiednią ilość czasu, inwestujesz w zdrowie.
Artykuł sponsorowany