Czołg i przestrzelona koszula jednego z zabitych górników. Na Brynowie buduje się nowa historia

Nowa odsłona  Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności w Katowicach. Realizacja trwa, a dzisiaj podpisano ważną umowę. Jednym z pierwszych elementów nowej eskpozycji, którym zajmą się scenografowie, będzie czołg, który wjedzie na I piętro.

Przebudowa Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności rozpoczęła się już we wrześniu. Efektów prac budowlanych na razie nie widać, bo budynek przy ul. ul. Wincentego Pola 38 zasłaniają rusztowania. Jednak to, co najważniejsze, czyli nowa ekspozycja, dopiero zacznie powstawać. Dzisiaj podpisano umowę z wykonawcą nowej wystawy. – Kluczem nie są multimedia same w sobie, tylko interakcja. To, żeby to wszystko było interaktywne. Żeby wymagało od użytkownika zaangażowania, a nie żeby wyświetlać mu pewne treści, obok których on obojętnie przejdzie – mówi Jarema Szandar z firmy Adventure Ekspozycje, która została wyłoniona w przetargu.

Ekspozycja  zajmie znacznie więcej miejsca niż do tej pory. Dotychczas w muzeum ŚCWiS w Katowicach dostępny był wyłącznie parter i około 140 m kw. powierzchni. Po rozbudowie wystawa będzie się znajdowała na trzech kondygnacjach i 1100 m kw. Ma opowiadać o wiele szerzej o latach 80. – Będziemy chcieli zaangażować tych młodych ludzi, żeby oni przynajmniej częściowo poczuli emocje tamtych czasów. To będzie wystawa mocno scenograficzna i z obiektami, ale po to, żeby angażować młodych ludzi w tę historię – wyjaśnia Robert Ciupa, dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności.

Na parterze budynku zaprezentowana zostanie m.in. geneza powstania NSZZ „Solidarność”, wprowadzenie stanu wojennego oraz pacyfikacja KWK „Wujek”. Następnie zwiedzający zejdą do podziemi budynku, gdzie pokazany zostanie m.in. podziemny strajk na kopalni „Piast-Ziemowit”, internowania oraz działalność podziemnej „Solidarności”. Powrót zwiedzających na parter budynku będzie związany z ukazaniem m.in. pielgrzymki Jana Pawła II do Polski oraz kryzysem gospodarczym, mającym swoje odzwierciedlenie w życiu codziennym mieszkańców regionu. Na ostatniej kondygnacji zostanie stworzona sala konferencyjna, w której będą odbywały się wykłady oraz pokazy filmów dokumentalnych.

Wśród najważniejszych i najbardziej widowiskowych eksponatów będzie radziecki czołg T-55. To takimi czołgami sforsowano bramę kopalni „Wujek” w 1981 roku. Czołg już od października stoi przed wejściem do kopalni i czeka na umieszczenie w budynku. Stanie na I piętrze. – Sytuacja jest dosyć skomplikowana, bo po pierwsze scenografowie muszą go odpowiednio przygotować. Stąd podpisanie dzisiejszej umowy. To będzie jeden z pierwszych elementów, do którego się zabiorą w harmonogramie. Natomiast później musimy go odpowiednio wstawić i to będzie wymagało ściągnięcia całej ściany, a następnie wprowadzenia czołgu do środka – mówi Ciupa.  Pojazd wojskowy jest rozbrojony, ale i tak waży kilkanaście ton. Dlatego trzeba go wstawić w odpowiednie miejsce, gdzie podłoga jest wzmocniona metalową konstrukcją, która zwiększyła jej nośność. Oprócz tego zwiedzający zobaczą z bliska przestrzeloną koszulę jednego z górników zabitych podczas pacyfikacji i zdjęcie rentgenowskie innego poległego, a także około 1000 korespondencji przechwyconych przez cenzurę.

Nowe Śląskie Centrum Wolności i Solidarności może być jednym z najszybciej zrealizowanych obiektów tego typu w Polsce, ponieważ jego otwarcie jest planowane na 16 grudnia 2021 roku, na 40. rocznicę strajku i pacyfikacji w kopalni „Wujek”.